Η προστασία του περιβάλλοντος και τα οφέλη για την υγεία μας

Η γη είναι το σπίτι μας και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί ευθύνη όλων, αφού η καταστροφή του επηρεάζει άμεσα εμάς και την υγεία μας. Μάλιστα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες καταπόνησης ευθύνονται για το 12% με 18% των θανάτων στην ευρωπαϊκή του περιφέρεια, ενώ ετησίως περισσότεροι από 13 εκατομμύρια θάνατοι ανά τον κόσμο οφείλονται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες οι οποίοι μπορούν να αποφευχθούν.

Πώς επηρέαζε η κλιματική αλλαγή το περιβάλλον και την υγεία μας

Η κλιματική αλλαγή και η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελούν τις μεγαλύτερες απειλές για την ανθρωπότητα, καθώς η δεύτερη

έχει ενοχοποιηθεί για καρδιακά νοσήματα, εγκεφαλικά επεισόδια, καρκίνο του πνεύμονα και πνευμονοπάθειες γενικότερα. Μάλιστα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπολογίζεται ότι πάνω από 400.000 πρόωροι θάνατοι σε ετήσια βάση οφείλονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση.

Η μεγάλη δε απειλή της κλιματικής αλλαγής είναι παρούσα και χτυπά καμπανάκια για την καθημερινότητά μας. Άλλωστε, τις επιπτώσεις της τις βλέπουμε καθημερινά ανά τον πλανήτη, με ολοένα και συχνότερα κύματα καύσωνα, δασικές πυρκαγιές και καταστροφικές πλημμύρες να οδηγούν σε απώλειες ανθρώπινων ζωών, αλλά και με την όλο και ταχύτερη μετάδοση λοιμωδών νόσων μέσω των κουνουπιών που εξαιτίας της αύξησης της θερμοκρασίας μετακινούνται βόρεια.

Επιπλέον, η ηχορύπανση και η έκθεση σε επικίνδυνες χημικές ουσίες μέσω της ρύπανσης του αέρα, του υδροφόρου ορίζοντα, του εδάφους και τελικά των τροφίμων που καταναλώνουμε, προκαλούν σοβαρές διαταραχές.

Οι ασθένειες που προκαλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση

Στην Ελλάδα μόνο τουλάχιστον 8.500 θάνατοι θα μπορούσαν να προληφθούν ετησίως, αν μειώνονταν οι συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης και ιδιαίτερα των αιωρούμενων ατμοσφαιρικών σωματιδίων στα επίπεδα που συνιστά  ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ).

Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες η συστηματική έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει τον κίνδυνο νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια, πνευμονία, Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, στεφανιαία νόσο και άλλες καρδιοπάθειες, καρδιακή αρρυθμία, αναπνευστική ανεπάρκεια, επιπλοκές του σακχαρώδους διαβήτη, νόσο του Πάρκινσον, θρομβοεμβολή, αλλά και για σηψαιμία,  νεφρική ανεπάρκεια, ουρολοιμώξεις και λοιμώξεις του δέρματος και του υποδόριου ιστού.

Εκτός από την ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί και η ηχορύπανση να επηρεάσει την υγεία μας, προκαλώντας από προβλήματα ακοής, διαταραχές ύπνου, αυξημένη πίεση και άγχος μέχρι ψυχοσωματικές ασθένειες, μειωμένη απόδοση στην εργασία, πονοκεφάλους και κακή διάθεση. Μάλιστα σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η ηχορύπανση έρχεται δεύτερη μετά την ατμοσφαιρική ρύπανση στην κατάταξη των περιβαλλοντικών κινδύνων για την υγεία. Εκτιμάται δε ότι οι κυκλοφοριακοί θόρυβοι αποτελούν την αιτία για την απώλεια ετησίως συνολικά 1.000.000 υγιών ετών προσδόκιμης ζωής στη Δυτική Ευρώπη, ενώ ο θόρυβος από τα μέσα μεταφοράς αποτελεί σε διεθνές επίπεδο τη σημαντικότερη ενόχληση στους πληθυσμούς των πόλεων.

Φροντίζουμε για την προστασία του πλανήτη μας

Η περιβαλλοντική πολιτική που ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση

ακολουθείται από ένα πλήρως αναπτυγμένο νομικό πλαίσιο. Το πρόβλημα είναι πως συχνά αυτό το πλαίσιο δεν εφαρμόζεται από τα κράτη μέλη. Οι κανόνες και τα μέτρα δεν λείπουν. Η εφαρμογή τους όμως είναι η μεγαλύτερη πρόκληση, η οποία επιφορτίζει τις κυβερνήσεις των κρατών μελών και τα θεσμικά τους όργανα και διαχέεται από τις δημόσιες δομές και τους παρόχους υγείας μέχρι τον τελικό πρωταγωνιστή, τον πολίτη.

Η προστασία του περιβάλλοντος είναι στο χέρι μας και όσα του έχουν συμβεί μπορούν να αλλάξουν. Μπορεί αυτοί που έχουν θεσμικό ρόλο σχετικά με την εφαρμογή πολιτικών γύρω από την προστασία του, όπως την ανακύκλωση, την κυκλική οικονομία, αλλά και την ενεργειακή συμπεριφορά των μεγάλων βιομηχανιών, να είναι οι κυβερνήσεις και τα κέντρα λήψης αποφάσεων σε διεθνές επίπεδο,  υπάρχει όμως πάντα και η ατομική ευθύνη. Η υιοθέτηση καθημερινών πρακτικών που θα μειώσουν το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα, όπως ο περιορισμός της χρήσης του αυτοκινήτου, η συστηματική ανακύκλωση και η εξοικονόμηση της ενέργειας είναι επιτακτική.

Πέρα από τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και των κρατών μελών για την εκπομπή των αέριων ρύπων από τις βιομηχανίες, τη μόλυνση των υδάτων, την υπερβολική χρήση λιπασμάτων στις καλλιέργειες, η ατομική ευθύνη στην εξοικονόμηση του νερού και των ενεργειακών πόρων, η υπεύθυνη στάση μας ως καταναλωτών και η συνεχής ενημέρωση μπορούν να είναι μια καλή αρχή για την υγεία του πλανήτη, άρα και τη δική μας.

Για όλους τους παραπάνω λόγους η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας στις 7 Απριλίου συνδέεται άμεσα με την υγεία του πλανήτη, με βασικό σύνθημα «Ο πλανήτης μας, η υγεία μας». Μέσω αυτού ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θέλει να στρέψει την παγκόσμια προσοχή σε επείγουσες δράσεις που χρειάζονται για να διατηρηθεί ο πλανήτης υγιής, άρα και οι άνθρωποι που τον κατοικούν. Ο πλανήτης είναι ευθύνη όλων μας και όλοι μαζί μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο κόσμο για τα παιδιά μας.